தமிழகத்திலே சைவத்தையும், தமிழையும் வளர்த்தவர்களில் குறிப்பிடத்தக்கவர்கள் அறுபத்துமூன்று நாயன்மார்களாவர். திருக்கோயில் வழிபாட்டிற்கும், சைவத்திற்கும் அடித்தளமான அருந்தமிழ் நூல்களை ஆக்கியவர்கள் சமய குரவர் நால்வரே. இவர்களையன்றிப் பெண்பாலல் போற்றத்தக்க பெருமை உடையவர் காரைக்கால் அம்மையாராவர். ஏனைய நாயன்மார்கள் இறைவனைப் பாடல்களால் பாடிப்பணியாது தம் வழிபாட்டால் மக்களுக்கு வழிகாட்டிகளாக இலங்கினர். இவர் தம் சமயப்பணித் தமிழ்ப்பணியோடு இயைந்தது. அறுபத்து மூன்று நாயன்மார்களுக்கும் ஒரு முழுமை கொடுத்தவர் சுந்தரமூர்த்தியாவார். அவருடைய திருத்தொண்டத் தொகையை அடியொற்றிச் சைவமும், தமிழும் தழைத்தன. திருத்தொண்டத் தொகையை அடியொற்றி விரியாக அமைந்தது நம்பியாண்டார் நம்பியின் திருத்தொண்டத் திருவந்தாதி ஆகும். இவ்விரு நூல்களையும் அடிப்படையாகக் கொண்டு விரிவாகவும். முழுமையாகவும் திருத்தொண்டர் வரலாற்றைச் சேக்கிழார் பெருமான் உருவாக்கினார். சைவ சமய வரலாற்றிலும், தமிழ் இலக்கிய வரலாற்றிலும் திருத்தொண்டர் புராணம் குறிப்பிடத்தக்கது.

பிற்காலத்தவர்கள் திருத்தொண்டர் புராணத்திலுள்ள ஒவ்வொரு பகுதியையும் தனித்தனிக் கதையாக, நூலாக வித்தோதினர். இக்கட்டுரை தமிழகக் கோயில்களில் நாயன்மார் வழிபாடு தோன்றிய வரலாற்றை எடுத்து இயம்புகிறது.

செட்டிநாட்டு ஊர்கள் சிலவற்றில் நாயன்மார் திருவுருவங்களுக்குப் பதிலாக ஓவியங்கள் வசையாக வரையப்பட்டிருக்கின்றன. காரைக்குடிக்கு அருகில் உள்ள சிவன்கோயில்களில் இதனைக் காணலாம். செட்டிநாட்டில் முதலில் கட்டப்பெற்ற சிவன்கோயில் கோவிலூர்ச் சிவன்கோயில் ஆகையால் இங்கு நாயன்மார் வடிவங்களை ஓவியமாக வரைந்திருக்கின்றனர். ஓவியமாக வரைவதால் நாள்தோறும் திருமஞ்சனம் ஆட்ட வேண்டியதில்லை; ஆடை, பூச்சூட்ட வேண்டியதில்லை. இதனால் திருக்கோயில் பணியாளர்களுக்குப் பணி கூடுவதில்லை. இதனால்தான் பல ஊர்களில் அறுபத்து மூவர்க்குச் சிலை அமைக்காது ஓவியங்களாக வரைந்திருக்கின்றனர்.

காரைக்குடி நகரச் சிவன்கோயிலில் அறுபத்து மூவர் மேற்குப் பிரகாரத்தில் கிழக்கு நோக்கியவாறு நிறுவப்பட்டிருக்கின்றனர். இங்குக் கற்சிலைகளாகவும் செப்புச் சிலைகளாகவும் நாயன்மார் வடிவங்கள் உள்ளன. திருவிழா நடத்துவதற்கு உரியவை செப்புச்சிலைகளே. ஆனால் இங்கு அறுபத்து மூவர்க்குத் திருவிழா நடை பெறுவதில்லை.

நாயன்மார்கள் அனைவரும் இடப வாகனத்தில் உமா மகேசுவரனைத் தசித்தவர்கள். இவர்கள் அனைவரும் காட்சி கொடுத்த நாதர் திருவருள் பெற்றவர்கள். அதனால் அறுபத்துமூன்று நாயன்மார்களை வரிசையாக அமைத்து அவ்வசையின் இறுதியில் ஒருபுறம் விநாயகரையும், மற்றொருபுறம் உமாமகேசுவரரையும் நிறுவியிருக்கின்றனர். இவர்களுடன் சப்த மாதர்களையும், விநாயகரையும் அமைப்பர். இக்காலத்தில் இந்த வசையில் சரசுவதியையும் நிறுவுகின்றனர்.

சைவத்தில் தலம், தீர்த்தம், மூர்த்தி என்ற மூன்றும் சிறப்புடையது. அதுபோல ஒவ்வொரு ஊருக்கும் ஒவ்வொரு தெய்வத்திற்கும் புராண வரலாறும், சிறப்பும் தனித்தனியே உண்டு. தெய்வத்திற்கும் தலத்திற்கும் தொடர்புடைய லீலா வினோதங்கள் உண்டு. சில விழாக்கள் அனைத்துத் தலங்களிலும் கொண்டாடப்பட்டாலும் சில குறித்த தலத்திற்கு அது சிறப்பான விழாவாகக் கொண்டாடப்படுகிறது. சென்னை - மயிலாப்பூரில் மட்டுமே "அறுபத்து மூவர் விழா" சிறப்பாக நிகழ்கிறது. ஒவ்வொரு வருடமும் கார்த்திகை மாதம் நடைபெறும் இப்பெருவிழா குறிப்பிடத்தக்கது. இவ்வாறு அறுபத்து மூவர்களுக்கென ஒரு விழா வேறு எந்த ஊலும் சிறப்பாக நடைபெறுவதில்லை.